ادبیات فارسی خاستگاه حکمت و اخلاق و انساندوستی است و از این رو در ماه خدا چیدن میوه‌های رنگارنگی که از اشجار حکمت بزرگان ادب ایران باقی مانده و ریشه در چشمه جوشان معرفت دارد می‌تواند ضیافت الهی را دلچسبتر کند.

«چشمه حکمت» سلسله گفتارهایی مجمل و مختصر از ادبیات فارسی در زمینه حکمت، عرفان و دین است که هر سال در ماه مبارک رمضان، از نگاه و قرائت یکی از چهره‌ای ادبی کشور در خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) تقدیم شما خوانندگان روزه‌دار می‌شود تا قطره‌هایی شفابخش از اقیانوس رحمت الهی را در کنار هم بچشیم.

در این رمضان همراه با استاد سیدحسن نورانی؛ شاعر، مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی هستیم و در دهمین قسمت به موضوع اهمیت «ایمان» پرداخته‌ایم.

در باب ایمان

هم‌زمان با تورق برگ‌های سیزدهمین درس‌گفتار «چشمه حکمت» بار دیگر شما را دعوت می‌کنم که همنشین اثر جاودانه و گران‌سنگ حضرت مولانا یعنی «فیه‌مافیه» باشید. جایی ‌که او نگاهش را بر ایمان و ظاهر عبادت استوار می‌کند.

در برشی و حکایتی از «فیه‌مافیه» چنین می‌خوانیم:

«سؤال کرد که «از نماز فاضلتر چه باشد؟»؛ یک جواب آن که گفتیم «جان نماز به از نماز» مع تقریره.

جواب دوم که «ایمان به از نماز است زیرا نماز پنج وقت فریضه است و ایمان پیوسته و نماز به عذری ساقط شود و رخصت تأخیر باشد.

و تفضیلی دیگر هست ایمان را بر نماز که ایمان به هیچ عذری ساقط نشود و رخصت تأخیر نباشد و ایمان بی‌نماز منفعت کند و نماز بی‌ایمان منفعت نکند.»

مولوی در این حکایت می‌گوید که فردی سوال می‌کند که از برپایی نماز چه کاری برتری و فضل بیشتری دارد؟

و مولانا در پاسخ این پرسش می‌گوید که «جانِ نماز» بهتر از برپایی ظاهر این فریضه الهی است و در ادامه پاسخ می‌گوید «ایمان» داشتن بهتر از نماز است.

و در پاسخ به این پرسش که چرا ایمان از نماز بالاتر است به این نکته اشاره می‌کند که نماز به‌عنوان فریضه الهی در پنج نوبت خوانده می‌شود. نماز در قامت فریضه‌ای واجب بر مؤمن انجامش اصل به شمار می‌رود، اما ایمان، زمان و مکان جهت مشخص ندارد و همیشه همراه مؤمن است.

در تشریح بیشتر افضل دانستن ایمان به نماز می‌گوید؛ فرد نمازگزار به دلایل مختلف مانند بیماری و جراحت یا هر دلیلی که طبق اصول فقهی و شرعی می‌توان به واسطه آنها نماز را به تأخیر انداخت، می‌تواند نمازش را قضا کند در حالی ‌که ایمان با هیچ عذر و بهانه‌ای ساقط نمی‌شود؛ به تأخیر نمی‌افتد و فراموش نمی‌شود.

تاکید دیگر مولانا در افضل دانستن ایمان به نماز آن است که می‌گوید، نماز با ایمان زیباترین نماز هست و ایمان مهم‌ترین رکن وجود هر انسان عابد است.

امیدواریم خداوند توفیق ایمان قوی را به دل‌های همه ما بدهد و ما را با ایمان از این دنیا نزد خود ببرد.

انتهای پیام