کمبود کارگر نانوایی به علت دستمزد های پایین یکی دیگر از مشکلات پیش روی نانوایان است که سبب صنعتی شدن بسیاری از نانوایی ها شده که آن هم خود به علت کاهش کیفیت نان و عدم استقبال بسیاری از مردم از نان های صنعتی، کاهش مشتری این نانوایی ها را به دنبال دارد.

البته با توجه به فشار اقتصادی بالا و عدم توانایی برخی برای خرید نان، نانوایان نیز راضی به افزایش قیمت نان نیستند بلکه درخواست آنها کاهش قیمت مواد اولیه و نیز کاهش هزینه های بیمه تأمین اجتماعی و حمایت دستگاه های ذیربط از این صنف است. دستان پینه بسته و سوخته نانوا حکایت از گذر سال های جوانی اش در کنار تنور داغ است و محاسن و موهایی که کف همین نانوایی ها و با سال ها دست و پنجه نرم کردن با آرد و خمیر به رنگ همان آرد درآمده است. نانوایی که مشکلاتش را مانند کیسه های آرد بر دوشش از این کوچه به آن کوچه حلوا حلوا می کند تا شاید سفره فرزندانش اندکی پهن تر شود. نانوایی که کارش نان دادن دست مردم است، حالا کمرش زیر بار تأمین نان زن و بچه اش خم شده است.

رئیس اتحادیه خبازان شهرستان ملایر یکی از مهمترین دلایل کاهش کیفیت نان را کیفیت پایین آرد دانست و گفت: افزایش چند برابری قیمت مواد اولیه پخت نان در مقابل ثبات قیمت نان و نیز افزایش سه برابری بیمه تأمین اجتماعی کارگران، تأمین مایحتاج زندگی را برای نانوایان دشوار کرده و برخی از آنها مجبور به کم فروشی شدند و بسیاری از آنها نیز به علت نبود درآمد کافی تغییر شغل دادند.

محمدصفر حسینی در گفت‌وگو با ایسنا، به فعالیت ۳۳۵ نانوایی در سطح شهرستان ملایر و روستاهای اطراف اشاره کرد و افزود: از این تعداد، ۱۹۰ نانوایی در سطح شهر و ۱۴۵ نانوایی در سطح روستاها فعالیت می کنند و با احتساب اشتغال سه نفر در هر نانوایی لواشی و چهار نفر در هر نانوایی سنگکی و بربری، بیش از ۱۰۰۰ نفر در نانوایی های ملایر مشغول به کار هستند.

وی از افزایش قیمت چند برابری و افسارگسیخته مواد اولیه پخت نان خبر داد و اظهار کرد: خمیر مایه به عنوان یکی از مهمترین و ابتدایی ترین مواد اولیه در پخت نان با افزایش هفت برابری قیمت از کیسه ای ۶۰ هزار تومان به کیسه ای ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.

حسینی مطرح کرد: پخت هر کیسه آرد، ۱۱۰ هزار تومان به نانوا دخل می دهد که ۴۰ هزار تومان آن قیمت یک کیسه آرد، ۳۰ هزار تومان دستمزد شاطر، ۱۵ هزار تومان دستمزد نان درآر و ۱۰ هزار تومان دستمزد خمیرگیر است و با احتساب هزینه خمیر مایه، نمک و قبوض گاز، برق و آب، علاوه بر اینکه هیچ سودی دست کارفرما را نمی گیرد، باید از جیب خودش برای تأمین هزینه ها خرج کند.

پایین ترین نرخ نان متعلق به استان همدان است

وی به افزایش چند برابری قیمت مواد اولیه نانوایی در مقابل ثبات قیمت نان اشاره و خاطرنشان کرد: معمولاً پایین ترین نرخ نان متعلق به استان همدان است و این ثبات قیمت نان در برابر افزایش چند برابری قیمت مواد اولیه، کمر نانوا را شکسته و بسیاری از نانوایی ها به آستانه ورشکستگی رسیده و تغییر شغل دادند، از طرفی بسیاری از نانوایان استان همدان به علت نرخ پایین نان در این استان برای ادامه کار به دیگر شهرها مهاجرت کرده اند.

رئیس اتحادیه خبازان شهرستان ملایر یادآور شد: دستمزد روزانه یک شاطر با وجود سختی های کار از جمله ساعت کاری طولانی و سرپا ایستادن به مدت طولانی آن هم پای تنور داغ، ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان است که با این پول نمی توان امورات زندگی را گذراند.

کیفیت پایین آرد؛ علت اصلی کاهش کیفیت نان

وی کیفیت پایین آرد را علت اصلی کاهش کیفیت نان عنوان کرد و افزود: از بین هفت کارخانه تولید آرد در استان همدان، تنها آرد نهاوند و تویسرکان کیفیت قابل قبولی دارد که پنج دقیقه پس از باز شدن سامانه خرید، آرد این کارخانه ها تمام شده و نانوا مجبور است از دیگر کارخانه ها آرد خود را تهیه کند که کیفیت پایین این آرد و نان پخت شده از آن، سبب نارضایتی مشتریان می شود.

نانوایان دلخوشی ندارند

حسینی علت اصلی کم فروشی برخی نانوایان را درآمد پایین و هزینه بالای مواد اولیه دانست و تصریح کرد: نانوایان دلخوشی ندارند، ۸۰ هزار تومان دستمزد روزانه را به کدام زخم زندگی شان بزنند. همین می شود که نانوا از سرناچاری و برای تأمین حقوق کارگران، ممکن است ۱۰ گرم از چانه اش کم کند تا بتواند نانوایی را بچرخاند.

اضافه شدن فروشنده به نانوایی ها به علت شیوع بیماری کرونا؛ باری بر دوش نانوایان

وی با بیان اینکه به جای افزایش قیمت نان که سبب کاهش قدرت خرید بسیاری از مردم می شود، باید قیمت مواد اولیه را کاهش دهند، گفت: در حال حاضر اگر خود کارفرما در نانوایی کار نکند، این شغل درآمدی برایش نخواهد داشت. کارفرما خود به عنوان شاطر یا نان درآر در نانوایی کار می کند تا با حذف دستمزد یک کارگر، دست آخر هزینه ای برایش بماند، از طرفی با شیوع بیماری کرونا و اضافه شدن یک فروشنده به نانوایی ها، دستمزد این فروشنده نیز باری به مشکلات نانوایان اضافه کرده است.

رئیس اتحادیه خبازان شهرستان ملایر ادامه داد: گوش شنوایی برای شنیدن مشکلات نانوایان وجود ندارد. با توجه به اینکه بسیاری از کارگران نانوایی ها به علت سختی کار بالا و نداشتن درآمد تغییر شغل دادند، در حال حاضر بسیاری از نانوایی ها با کمبود کارگر مواجه شدند.

کمبود کارگر سبب صنعتی شدن بسیاری از نانوایی ها شده

به گفته حسینی، کمبود کارگر در نانوایی ها سبب صنعتی شدن بسیاری از نانوایی ها شده است، از طرفی بسیاری از مردم نان صنعتی را نمی پسندند. آنچنان که برخی نانوایی های صنعتی که ابتدا به علت کمبود کارگر، نانوایی خود را صنعتی کردند، حالا به علت نداشتن مشتری مجبور به جمع کردن نانوایی شدند.

افزایش سه برابری هزینه های بیمه تأمین اجتماعی

وی با بیان اینکه طی یک سال گذشته سه مرتبه هزینه بیمه تأمین اجتماعی افزایش یافته است، گفت: دریافت کارت سلامت یک کارگر نانوایی که هر شش ماه یک بار باید تعویض شود، ۳۰۰ هزار تومان و کارت بهداشت ۷۵ هزار تومان برای او آب می خورد، از طرفی افزایش سه برابری بیمه تأمین اجتماعی، سبب شده نانوایی دیگر یک شغل اقتصادی نباشد و بسیاری از نانوایان تصمیم به تغییر شغل گرفته اند.

به علت ثبات قیمت نان، کارفرما قادر به افزایش دستمزد کارگران نیست

در ادامه یک شاطر نانوایی سنگکی در گفت‌وگو با ایسنا، عدم افزایش دستمزد کارگران توسط کارفرما را ثبات قیمت نان دانست و گفت: با مزد روزانه یه کارگر نانوایی می توان یک مرغ خرید و باید از بقیه موارد فاکتور گرفت. با توجه به افزایش چند برابری قیمت مواد اولیه، افزایش نرخ اجاره بهای نانوایی و هزینه های قبوض آب، برق و گاز و نیز افزایش سه برابری هزینه بیمه تأمین اجتماعی، کارفرما قادر به افزایش دستمزد کارگران نانوایی نیست.

رسول غیاثوند به درخواست کارفرما مبنی بر پرداخت نصف هزینه بیمه تأمین اجتماعی توسط خود کارگر اشاره و خاطرنشان کرد: به علت افزایش افسارگسیخته هزینه های بیمه تأمین اجتماعی، کارفرما از ما می خواهد نصف هزینه بیمه خود را پرداخت کنیم که به علت دستمزد پایین قادر به تأمین این هزینه نیستیم. مزد ما به اندازه تعداد کیسه های آردی است که پخت می کنیم، اگر همین الان برق قطع شود و نانی پخت نکنیم یا در چهار روز تعطیلی ماهانه نانوایی ها نیز مزدی نداریم.

وی که بیش از ۱۹ سال است به عنوان شاطر در نانوایی سنگکی آتش تنور می خورد و با کمترین دستمزد نان دست مردم می دهد، ادامه داد: بعد از ۱۹ سال پختن نان و کارگری، در حال حاضر مستأجرم و قادر به تأمین هزینه های چهار فرزندم که یکی از آنها دانشجو و دیگری بیمار است، نیستم، اگر اینطور ادامه پیدا کند باید به فکر شغل دیگری باشم.

به گفته این شاطر، دستمزد روزانه یکی از کارگران نانوایی با شروع کار از ساعت ۳ و نیم صبح برای تهیه خمیر تا ساعت ۶ بعدظهر، ۶۰ هزار تومان است که این هزینه کفاف پرداخت اجاره بهای مسکن او را هم نمی دهد.