در سال های مختلف آمارهای متفاوتی از روی آوردن افراد به اعتیاد روی خط خبرگزاری ها قرار گرفته است. اما آخرین آمارها حاکی از آن است که سن اعتیاد پایین آمده و نوجوانان و جوانان را درگیر خود کرده است. از طرفی اعتیاد به مصرف انواع محرک ها و مخدرها در میان نوجوانان و جوانان بیش از پیش به چشم می خورد. این درحالی است که اعتیاد خود به تنهایی زیان آور نیست و دیگر عواقب ناخوشایند این بیماری نیز دامن گیر نوجوانان و جوانان شده است. از جمله ابتلا به بیماری اچ.آی.وی/ایدز که یکی از پیامدهای تلخ اعتیاد است.

الهه شعبانی روانشناس و عضو انجمن احیای ارزش ها (فعال در حوزه ایدز و حمایت از کودکان یتیم ایدز) روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در این خصوص توضیح داد: ایدز با سه موج در کشور ما همراه بوده است. موج اول بر اثر ورود خون آلوده به کشور در سال ۱۳۶۳ رخ داد. موج دوم در افرادی که اعتیاد داشتند بر اثر استفاده از سرنگ مشترک جهت تزریق مواد شکل گرفت که با پخش رایگان سرنگ از شدت این موج کم شد اما امروز این موج از طریق روابط خارج از عرف جنسی در کشور همراه شده است که اعتیاد افراد به ویژه به مصرف محرک ها می تواند به این موج دامن بزند.

وی افزود: امروزه افرادی که آزمایش اچ.آی.وی/ایدز آنها مثبت می شود، در جریان بررسی گزارش های مربوطه متوجه می شویم که درگیری از طریق برقراری رابطه جنسی صورت گرفته است. در ادامه وقتی با برخی از افراد مبتلا به اچ.آی.وی/ایدز به ویژه جوانان صحبت می کنیم، آنها به دلیل مصرف محرک ها وارد روابط خارج از عرف شده و اصلا به یاد نمی آورند که با چه کسی ارتباط داشته و چطور مبتلا شده اند.

شعبانی با اشاره به اینکه آمار دقیقی در حوزه اچ.آی.وی/ایدز در دست نیست خاطرنشان کرد: در حال حاضر آمارها تخمینی است و کارشناسان این حوزه تخمین می زنند که بین ۶۰  تا ۷۰ هزار نفر در ایران اچ.آی.وی دارند و از این تعداد فقط حدود ۳۰ درصد شناسایی شده اند. یعنی هنوز عده ای نمی دانند که به این بیماری مبتلا هستند و ممکن است ناخواسته افراد دیگر را نیز درگیر کنند.

این فعال حوزه ایدز در بخش دیگری از صحبت هایش به اهمیت سن نوجوانی و جوانی و پیشگیری از ابتلا به اچ.آی.وی/ایدز اشاره کرد و گفت: دوران نوجوانی با حساسیت های خاصی همراه است. به همین دلیل لازم است که بچه ها در دوران دبیرستان خودمراقبتی را آموزش دیده تا درگیر استفاده از محرک ها و در نتیجه آن برقراری رفتارهای پرخطر و ابتلا به بیماری های مختلف از جمله اچ.آی.وی نشوند.

وی اضافه کرد: به همین دلیل آموزش و پرورش می تواند نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای افراد به این بیماری داشته باشد. در واقع اگر بخواهیم نقطه شروعی را برای قطع یک چرخه معیوب در نظر بگیریم حتما سیستم آموزشی نقش موثری در این زمینه خواهد داشت. از کادر آموزشی گرفته تا خانواده ها و بچه ها می توانند طبق برنامه ای تدوین شده و متناسب با فرهنگ کشورمان، خانواده ها و بچه ها را نسبت به این مسئله هوشیار کرد.

شعبانی اظهار داشت: بدون شک اگر آموزش و پرورش از اجرای برنامه ای جامع با هدف پیشگیری از ابتلا به اچ.آی.وی در مدارس استقبال کند، قطع به یقین خود وزارت بهداشت و ان.جی.اوهای فعال در حوزه اچ.آی.وی/ایدز می توانند در این مسیر همراه آموزش و پرورش باشند. گاهی نگرانی از این است که آموزش ها روی بچه ها تاثیرات منفی داشته باشد اما قطعا آموزش این گروه سنی مطابق با فرهنگ جامعه ما تدوین می شود.

این فعال حوزه ایدز با بیان اینکه مدارس به ما اجازه ورود نمی دهند، تاکید کرد: در حال حاضر ما فقط با چند مدرسه همکاری می کنیم و نتایج مثبتی هم از این آموزش ها به دست آورده ایم. این آموزش ها فقط در مقطع دبیرستان انجام می شود. چراکه سن رابطه جنسی پایین آمده است. به همین دلیل با این آموزش ها و بالا رفتن سطح آگاهی بچه ها، به طور قطع آنها دیگر به یک رابطه صرف رابطه نگاه نمی کنند و نسبت به آن آگاه شده و این خودش بدون شک بازدارنده است و آنها بهتر می توانند روابطشان را کنترل کنند. آموزش به خانواده ها نیز بسیار کمک می کند که بیش از پیش مراقب فرزندان خود باشند.

عضو انجمن احیاء ارزش ها خاطرنشان کرد: مهم ترین راه جلوگیری از ابتلا به اچ.آی.وی/ایدز افزایش آگاهی، تعهد به چهارچوب خانواده و استفاده از ابزار پیشگیری است.

وی ادامه داد: استفاده از ابزار پیشگیری نیز تاحد زیادی از انتقال اچ.آی.وی/ایدز جلوگیری می کند. این درحالی است که در طرح افزایش جمعیت، نقدی که ما به این مسئله داشتیم و منتشر کردیم، عواقب عدم دسترسی به ابزار پیشگیری بوده است. چراکه این کار باعث شیوع بیماری های مقاربتی از جمله اچ.آی.وی می شود. در این نقد ما با تاکید بر اهمیت افزایش جمعیت، اعلام کردیم که طرح افزایش جمعیت با داشتن جمعیتی سالم و پویا مهم است و در نتیجه کارشناسان این طرح باید به جنبه های دیگر ماجرا نیز نگاهی عمیق داشته باشند.